سختی های شغل خبرنگاری

امروزه شغل خبرنگاری  جزو شغلهای پر خطر در دنیا محسوب می شود.

خبرنگاری البته شاید عنوان شغلی است که در این جا قرار است تمام زیر رده‌های مشاغل اطلاع‌رسانی را در بر گیرد.
گزارشگران رادیو و تلویزیونی، خبرنگاران خبـــرگـــزاری‌ها و سایت‌هــای خبری، روزنامه‌نگاران، دبیران، سردبیران و حتی به قولی عکاسان و تصویربرداران خبری همگی تحت یک عنوان تلقی می‌شوند و آن هم خبرنگاری است. شاید این موضوع پربیراه هم نباشد، چرا که در نهایت اولین مصالح کار، «خبر» است و «نگاشتن» آن به هر ترتیب خبرنگاری محسوب می‌شود.

حرفه خبرنگاری حرفه‌ای سخت در کنار زیبایی‌های خاص خودش است.گاهی در جامعه ما از سختی کار خبرنگاران سخن به میان می‌آید و هرکس در حد شناخت خود از این شغل پردردسر، پراسترس و پرتنش و نیز شغلی که گاهی با وجود سختی‌های کشنده‌اش شور و شیرینی را نیز به همراه دارد، سخن می‌گوید. ولی تا زمانی که افراد در این جایگاه قرار نگیرند و با سختی‌های آن دست و پنجه نرم نکنند کسی این شغل پرمشغله، سخت و کم درآمد را لمس نمی‌کند.
خبرنگاران مشکلات اجتماعی را جستجو می‌کنند، به واقعیت‌های تلخ پی می‌برند، مسائل و نیازهای جامعه را درک می‌کنند و برای انتشار آن خود را مسئول می‌دانند و چون رابط بین مردم و مسئولان هستند نمی‌توانند بی‌تفاوت باشند و غفلت بورزند در نتیجه با قلم خود به جنگ کاستی‌ها، سهل‌انگاری‌ها و کمبودهای موجود می‌روند و گاهی هم در این راه تنبیه و تحقیر می‌شوند، ولی باز دست از کار رسالت خود برنداشته و همچنان در راستای آبادانی و اطلاع‌رسانی می‌تازند.
در اکثر جوامع مشاهده می گردد که برخی کارها تخصصی و برخی کارها نیز نوعی گذراندن ساعات است و ماحصلش نتیجه کار برای کارفرما و جامعه است و همه چشم به روزهای پایانی هر ماه دوخته اند تا حقوق خود را دریافت کنند و باز منتظرند که تفاوتی را در دریافتی شان ببینند که آیا پاداش اضافه کار یا امتیازی نصیبشان می گردد یا خیر و همیشه رضایت کارگر با کارفرما یا کارمند با مدیر در بعضی مواقع در پرداخت امتیازات مشخص می گردد و این امر هم عادی است اما در بحث بعضی کارها و مشاغل ، ناآگاهی برخی ها در آشنایی با کارکرد بخش کوچک اما مهم و ضروری جامعه مثل خبرنگاران ، باعث نادیده گرفتن خدمات و تلاشهای این زحمتکشان امر خبررسانی می شود و اختصاص روزی به نام خبرنگار هر چند شاید نتواند جوابگوی سختی کار آنان باشد اما می تواند بعنوان مراسم و مناسبت و روزی باشد که همه مردم هم خبرنگار را بشناسند هم با کار و سختی های کارش آشنا گردند و هم بنحوی از او تجلیل شود .
شاید این نکته به ذهن برسد که چرا توجه ویژه به خبرنگاران مهم است؟ مگر خون آن‌ها نسبت به دیگران رنگین‌تر است؟
واقعیت این است که خبرنگار مطالبه‌گر خواسته‌ها و نیازهای جامعه محسوب می‌شود. بدون حضور رسانه‌ها و خبرنگارانشان، هیچ کدام از اقشار جامعه نمی‌توانند آن چنان که باید صدای خود را به گوش دیگران و از جمله مسئولان برسانند. این در حالی است که خبرنگاران آن قدر که در زمینه پرداختن به امور جامعه و مطالبه‌گری به عنوان واسطه مردم و مسئولان کوشا هستند، در مورد خود مطالبه‌گری نمی‌کنند. در مقابل نیز بدون وجود رسانه‌ها، مسئولان از بسیاری از نیازهای اجتماعی، مطالبات مردمی، مشکلات، کمی‌ها و کاستی‌ها و حتی در نقطه مقابل حاصل اثر عملکرد خود در پیشرفت‌ها و بهبود اوضاع مطلع نمی‌شوند. نبودن شمشیر دموکلس نقد و انتقاد رسانه بر بالای سر مسئولان می‌تواند آسیب‌ها و فسادهای بسیار به همراه داشته باشد. در نتیجه جمع این دو مقوله، این انتظار بزرگی نیست که بخواهیم یک بار هم که شده، دیگران به رسانه و اهالی رسانه توجه کنند.
در یک منظر اسباب کار خبرنگار اگر قلمی و کاغذی است اما همین ابزار کوچک و شاید ارزان ، موجب تحولی می گردد موجب می گردد راهی ساخته شود، مدرسه ای آباد گردد ،حادثه ای بخیر بگذرد ،بیماری سلامتی بدست بیاورد ، بی خانمانی خانه دار گردد گرسنه ا ی سیر و تشنه ای سیراب گردد و در نمایی بزرگتر جنگی پایان یابد .
مسئولین باید بدانند حمایت از خبرنگار در شعار دادن و مراسم روز خبرنگار خلاصه نمی شود بلکه حمایت از خبرنگار در عمل، با احترام به آزادی قلم و آزاد اندیشی به اثبات می رسد.

خبرنگاری شغلی است به ظاهر لذت بخش و شیرین

اگر کارگر معدنی به اعماق زمین می رود و امید به بازگشتش نیست ،اگر متخصصی در قعر زمین به اکتشافی دست پیدا می کند و خطری او را تهدید می کند و اگر هر کار سختی که در ذهن بیاوریم با حادثه ای همراه است ، شغل شریف خبرنگاری هم بازی با مرگ است و گاهی هم این جان باختن بعنوان مرگی شریف همانند شهادت برایش رقم می خورد . از منظری دیگر اما خبرنگار شغلی است که حقوق و دستمزد خاصی ندارد؛ وقت و بی وقت و سرما و گرما و کوه و دشت و بیابان و صخره و جنگل و زمین و هوا را نمی شناسد اکثر خبرنگارانی را که می شناسیم حتی با هزینه خود برای انتشار و انعکاس خبری کوشش می کنند بخاطر مردم بخاطر اهمیت به شهر و دیار و کشور خود ، بخاطر اینکه دیگران را از رویدادی باخبر سازند بخاطر اینکه بگویند شهر زنده است جامعه زنده است و راستی بغیر از عشق و علاقه چه چیز باعث می گردد تا کاری با این مشقت ، بدون حقوق و دستمزد همراه باشد بغیر از عشق به خبر و اطلاع رسانی چه چیز می تواند عزم آنان را جزم کند.
خبرنگاری شغلی است به ظاهر لذت بخش و شیرین،اما در باطن انبوهی از رنج ها و مشکلات طاقت فرسا را به همراه دارد که سختی کار خبرنگاری را دو چندان می کند. خبرنگار حتی خانواده اش را هم فراموش می کند هم چنان که می گویند: شغل خبرنگاری از برون دل می برد و از درون دل می ترکاند. بسیار اتفاق افتاده است که خبرنگاران انجام وظیفه خویش که همانا خبررسانی فوری و به موقع است را بر اعضای خانواده و حتی کسب منفعت های اقتصادی ترجیح داده اند. امانت داری و صداقت در نوشتار و نیز رعایت ملاحظات اجتماعی و فرهنگی و سیاسی از خصوصیات بارز و قطعی کار خبرنگاری است که اگر این خصوصیات نباشد خطای خبرنگار به سرعت برملا می شود. هم چنان که در بسیاری از اوقات خبرنگاران به انواع اتهام های دورغین نیز متهم می شوند. خبرنگاری شغلی است که مانند زنجیر بر اعضاء و جوارح انسان می پیچد تا این که به زایش محصولی درآید که موثر برای جامعه، کشور و مردم باشد. خبرنگاری به جسارت و اراده مستحکم برای پیگیری سوژه های خبری، گزارشی و جدال با اصحاب فکر نیاز دارد که اگر نباشد کسی را توانای ماندن درون این شغل نیست. تحولات اجتماعی در یک جامعه به فعالیت خبرنگاران وابسته است و این خبرنگاران هستند که می توانند سطح باور و اندیشه و استعداد افراد جامعه را با کسب نظریه های علمی و انتقال آن ها رشد و توسعه داده و سطح علم و دانش و فرهنگ یک جامعه را بالا ببرند و هر لحظه فکر تو به جامعه ترزیق نمایند. اگر می خواهید خبرنگار شوید مطمئن باشید که انتخاب شرافت مندانه ای کرده اید ولی این نکته را هم در نظر داشته باشید که این انتخاب شما سختی های زیادی را به همراه خواهد داشت و شما باید آماده مواجهه با مشکلات و مشقات زیادی باشید.

کسی که شغل مقدس خبرنگاری را انتخاب می کند باید فردی سراپا عشق و استعداد باشد ودرکار خویش برای کاوشگری فراوان علاقه وافر داشته باشد و از بی باکی و استقامتی در خود برخوردار باشد تا بتواند رنج ها و سختی های خبرنگاری را تحمل نماید. پژوهش های علمی نشان می دهد که خبرنگاران در طول دوران خدمت به انواع بیماری ها از جمله افسردگی، کسالت و خواب آلودگی، مشکلات گوارشی، عصبی و روانی، اختلالات شدید جسمی، قلبی و تنفسی، ضعف بینایی، شتاب زدگی، پرخاشگری، گردن درد و دست درد، بی حسی انگشتان و فراموشی دچار می شوند. بسیاری از پزشکان معتقدند روزنامه نگاری یکی از ۱۰ شغل پرخطر دنیا به شمار می آید که به دلیل شمار فراوان استرس ها و به خاطر دنبال کردن اخبار روزانه، افراد را در معرض سکته های قلبی، مغزی و زخم معده قرار می دهد. اما با همه سختی ها، شغل خبرنگاری مزایایی دارد که این روزها کمیاب هستند، واژه خبرنگاری همواره همراه با واژه هایی بکار برده می شود که در دنیای امروز بسیار غنیمت است.

حرفه خبرنگاری حرفه‌ای سخت در کنار زیبایی‌های خاص خودش است

مترادف کار خبرنگاری، استقلال، آزادی، عمران، آبادانی، اصلاح و پیشرفت و تغییر و دگرگونی اجتماعی، امانت داری و ترویج فکر و فرهنگ و انتقال اندیشه، تولید و سازندگی و … است. شاید همین همراهی خبرنگاری با چنین واژه های ارزشمندی باعث می شود تا بسیاری از خبرنگاران مشکلات شغل خود را فراموش کرده و چنان با اشتیاق به این کار سخت بپردازند که گویا همه چیز همانگونه است که می خواهند و همین ظاهر رضایتمند خبرنگاران بسیاری از نوجوانان را علاقه مند می کند تا برای آینده خود روی این شغل فکر کنند. گفته می شود افکار عمومی در جامعه تحت تاثیر کار خبرنگاران است، حال که آن ها می توانند نگاه بسیاری از افراد جامعه در موضوعات مختلف را شکل بدهند پس با رفتار رضایتمندانه از شغل خود و ذکر مدام خوبی ها و مزیت های آن می توانند بسیاری از نوجوانان را به خبرنگاری علاقه مند کنند(کما این که توانسته اند). سال هاست که گفته می شود خبرنگاری شغل سخت و طاقت فرسایی است و باید آن را در ردیف مشاغل سخت قرار داد، همان طور که در بسیاری از کشورها این گونه است.

سختی کار خبرنگاری به حدی است که برخی آن را بعد از کار معدن، دومین شغل سخت در میان سایر مشاغل قرار می دهند. همین سختی ها باعث شد تا از چند سال پیش موضوع قرار گرفتن خبرنگاری در لیست مشاغل سخت، صاحبان این شغل از مزایای مشاغل سخت بهره مند شوند و با پی گیری های زیاد خبرنگاران و نمایندگان آن ها حالا خبرنگاری در گروه مشاغل سخت قرار دارد یعنی براساس قانون تامین اجتماعی خبرنگاری جرو مشاغل سخت و زیان آور محسوب شده و براساس ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی، کسانی که ۲۰ سال متوالی با ۲۵سال متناوب در مشاغل سخت و زیان آور فعالیت کرده و حق بیمه خود را پرداخت کرده باشند، می توانند بدون شرط سنی از مزایای بازنشستگی استفاده کنند. اما نبود امنیت در کار خبرنگاری تنها به حوزه اقتصاد ختم نمی شود چرا که در این چند سال اخیر ثابت شده خبرنگاران از امنیت جانی چندانی هم برخوردار نیستند.حضور در متن جنگ های میان کشورها، تهدید شدن از جانب افرادی که منافع شان با کار خبرنگاران در تضاد است و… باعث شده تا میزان امنیت جانی خبرنگاران کاهش پیدا کند کافی است بررسی کنید چه تعداد خبرنگار در جنگ آمریکا و عراق، درگیری های افغانستان و پاکستان، جنگ لبنان و رژیم صهیونیستی و حوادث تروریستی کشته شده اند. همین مناسب روز خبرنگار در کشور ما(۱۷ مرداد) هم مقارن با روزی است که شهید محمود صارمی؛ خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی در افغانستان توسط گروه طالبان به شهادت رسید. سقوط هواپیمای C130- و شهادت تعداد قابل توجهی از خبرنگاران در این سانحه هم بر کمتر شدن امنیت جانی در شغل خبرنگاری اضافه کرد. آن چه گفته شد نه برای دلسرد کردن آن هایی که شغل خبرنگاری را برای آینده خود انتخاب کرده اند که برای آشنایی بیشتر و بهتر با چند و چون این شغل است تا علاقه مندان به این شغل با آگاهی کامل دست به انتخاب بزنند .